20 Şubat 2014

Norveç'te üşürseniz..



Yapılan bir araştırmaya göre Norveç halkının yüzde 26'sı ateist.. yüzde 22'si ise herhangi bir yaratıcının olup olmadığından emin değil, şüpheci. Neresinden bakarsanız bakın halkın yüzde 50'si bir dine inanmıyor. İşte bu ülkede üşüyen bir çocuk üzerinden yapılan deneyin sonuçları..

Yaşamım boyunca yapılan bir iyiliğin insanın içerisinde var olan insanlığıyla değil de illa ki bir korku ya da bir ödül itkisiyle gerçekleşeceğine inanları anlamakta güçlük çektim. Bu çocuğu gördüğünüzde sırtınızdaki ceketi ona vermek için sadece bir çocuğun soğuktan üşümesine üzülmeniz yeter. illa ki cehennemlerde yanmak ya da cennetlerde hurilerle vakit geçirmek gibi itekleyici güçler olmuyor. İyi bir dindarın da bu gibi iyilikleri Tanrı'ya olan sevgisinden kaynaklanmak zorunda değil. Cehennemde yanacak dahi olsanız bu çoçuğun üşümesine katlanamıyor olabilirsiniz. Bunun dinle, Tanrı'nın olup olmamasıyla ilgisi yoktur.

İnsanlıktır sadece.






4 yorum:

Unknown dedi ki...

Günaydın sayın Borges,

"Yaşamım boyunca yapılan bir iyiliğin insanın içerisinde var olan insanlığıyla değil de illa ki bir korku ya da bir ödül itkisiyle gerçekleşeceğine inanları anlamakta güçlük çektim." demişsiniz. Valla siz gene iyisiniz, demek ki güçlükle de olsa bunları anlayabiliyorsunuz. Ben hâlâ anlayamıyorum, anlayamayacağım da. Ha bir de inançlı geçinip çoğu hareketi kötülük içerenler var ya; bırakın bunları anlamayı, bunlar yüzünden çalıştığım ili değiştirdim. Bizim ülkede her şey zor. Hayat zor, insan gibi kalabilmek zor, inancı muhafaza edebilmek zor. Zor oğlu zor anacını satiym.

Dostlukla...

Ice-Man dedi ki...


Sonuca şaşıran var mı? Ne bekliyorlardı ki? Akıl, mantık yoksunu olmayan herhangi biri sonucu bilmediği halde deneyle ilgili sonuç üzerine gayet başarılı tahminler yapabilirdi.

Yazıdaki düşünceye gelirsek, bu video'dan çıkan sonucun aksini iddia eden birileri var mı? Sanki birileri bunun tam tersini iddia ediyor ve bekliyormuş da video da yanıldıklarının ispatı olmuş gibi bir tavır takınılmış.

Elbette böylesi bir durumda bu şekilde davranmak için mutlak olarak ceza ya da ödüle gerek yok. İyi de burdan nereye geliyoruz? İnanmayan birkaç insan, durakta, üşüyen/titreyen parlak yüzlü küçük bir çocuğa yardım ediyor. Eee sonra? Cennet,cehennem, din vb. "Bir" e bakıp "milyon" a dair sağlıklı bir sonuca varmak mümkün şey değildir. Böylesi geniş ve derin konulara sanki bir matematik işlemiymiş gibi tek düzlemde bakmanın sonucu elbette ki "anlamamazlık" olacaktır.

Borges dedi ki...

İce-Man: Sizi kızdıran nedir? Durun tahmin edeyim mi?

Gerek yok. Aksini iddia eden çok büyük bir kesim var. Herhangi bir dine inanmadığı için ahlak yoksunu olarak görülen ve gören çok büyük bir kesim var. İnancı olmazsa iyi adam olamaz diye bakılan ve bakan çok büyük bir kesim var. Ordan baktığınızda göremiyorsanız bu sizin koşullardan dolayı darlaştırışmış pencerenizle ilgili bir durumdur ve kesinlikle "anlamamazlık" da bu işin içerisindedir.

Burada herhangi bir kesime en ufak bir hakaret olmadığı halde iyi insan olmanın temel koşulunun din ile ilgisi yoktur diye çıkan sonuca sinirlenmeniz ve dahası şu tepki dahi bu içeriği yeter kadar anlamlı yapıyor.

Bire bakma git Norveç'te yaşa. Ben oralarda da az çok vakit geçirdim. Ki bir şeylere bakmaya da gerek yok iyiliğin itkisi üzerine konuşacaksak..

Ice-Man dedi ki...

Beni kızdıran birşey yok. Hatta bağlantıyı komik bulduğumu bile söyleyebilirim. Peki kızdığımı düşünmenize neden olan şey nedir? Sizi haklı çıkarma ihtimali mi?

Sonucun aksini iddia edecek büyük bir kesim var diyorsunuz. Ben tam tersi böylesi insanlar varsa bile bunun çok çok küçük bir azınlık olduğunu düşünüyorum.

Ahlak dediğimiz şeyin buradaki eylemle hiçbir alakası yok. "Ahlaklılık" ya da "ahlak yoksunluğu" çok göreceli kavramlar. Konuyla ilgisi olmamakla birlikte evet o türden insanlar ne yazık ki var. Kendinden olmayanı tümden reddetme/kötü görme hemen her toplulukta görülen bir hastalık. "İyi adam" konusu da aynı şekilde. Bu insanları görüyorum elbette, karşı çıktığım şey deneyden yaptığınız çıkarım, vardığınız nokta.

Yukarıda sorduğum sorunun cevabını alt tarafta vermişsiniz. Gerçekten buna çok öfkelendim şimdi, öyle böyle değil:) "İyi insan olmak" çok geniş ve aynı zamanda göreceli bir kavram ve deneydeki tek bir eylemle ilişkilendirilemez. Özetle deneyden çıkan sonucun, savunduğunuz fikirlere kaynak oluşturmaktan çok çok uzak ve alakasız olduğunu söylüyorum. Benden bu kadar. Kolay gelsin.